Αἰσιόδοξη ἀπελπισία

Αἰσιόδοξη ἀπελπισία

Ἡ ἁγιότητα

εἶναι ἡ ἀπόκτηση

τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Δέν ἔχουμε

ἁγιότητα

ἀπό μόνοι μας.

Αρχιμ. Βαρνάβα Γιάγκου

Κυριακή μετά τήν Πεντηκοστή (Mατθ. ι´ 32-33, 37-38 καί ιθ´ 27-30), ἡ ᾿Εκκλησία μας τιμᾶ ὅλους τούς ἁγίους, γιά νά δείξει ἀκριβῶς ὅτι ὁ καρπός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὁ σκοπός τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί ὁ λόγος ὕπαρξης τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἡ ἁγιότητα. ῞Οταν ἐμεῖς ἀκοῦμε τόν ὅρο «ἁγιότητα», μᾶς φαίνεται κάτι ἀπόμακρο, μᾶς τρομάζει λίγο καί φανταζόμαστε κάποιους ὑπερανθρώπους, περιβεβλημένους μάλιστα μέ κάποιο μύθο.

῾Η ᾿Εκκλησία μας ὅμως τά θέτει λίγο διαφορετικά. Κατ’ ἀρχήν, θεωρεῖ ὅτι κλήση γιά τήν ἁγιότητα ἔχει ὁ καθένας μας. Αὐτός εἶναι ὁ λόγος ὕπαρξής μας. Κατά δεύτερον, ἅγιος δέν εἶναι ὁ ὑπεράνθρωπος ἀλλά ὁ βαθειά ἀνθρώπινος. Αὐτός, δηλαδή, πού πῆρε στά σοβαρά τή ζωή του, αὐτός πού σεβάστηκε τήν καρδιά του χωρίς νά ἐπαναπαύεται. Ὁ  ἄνθρωπος ὁ ἀνήσυχος, πού δέν ἱκανοποιεῖται εὔκολα, πού θέλει ν’ ἀναπαύσει τήν καρδιά του παίρνοντας τήν ὑπόθεση στά σοβαρά, αὐτή εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ἁγιότητος καί αὐτός εἶναι ὁ ἅγιος.

᾿Εφ’ ὅσον, λοιπόν, εἴμαστε ἔκφραση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καί ἐφ’ ὅσον εἴμαστε δημιουργήματά Του, δέν μποροῦμε ν’ ἀναπαυθοῦμε χωρίς Αὐτόν. ῎Εβαλε μέσα μας ὁ Θεός ἀπεριόριστο πόθο γιά τόν Ἀπεριόριστο κι ἄρα ἡ ἀνάπαυσή μας εἶναι ἐκεῖ. Εἶναι ἄρνηση τῆς ζωῆς, ὅταν βολευόμαστε στά λίγα. ῾Ο ἅγιος εἶναι αὐτός πού τά θέλει ὅλα. Εἶναι αὐτός πού θέλει τό πλήρωμα τῆς ζωῆς. Εἶναι αὐτός πού θέλει ν’ ἀναπαύσει τήν καρδιά του.

῾Επομένως, ἡ ἁγιότητα εἶναι ἡ ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δέν ἔχουμε ἁγιότητα ἀπό μόνοι μας. ῾Η ἁγιότητα δέν εἶναι μιά βελτίωση τοῦ χαρακτήρα μας ἤ τῆς συμπεριφορᾶς μας. ῾Η ἁγιότητα δέν εἶναι ἀκόμα ἡ ἀναμαρτησία. ῾Η ἁγιότητα εἶναι νά ἀποκτήσουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα. Δηλαδή, νά συνάψουμε σχέση ζωντανή, πραγματική μέ τόν Θεό· νά ἀναζητήσουμε τόν Θεό· νά μήν ἡσυχάσουμε, ἄν δέν βροῦμε τόν Θεό.

Σ’ αὐτή τήν πορεία τῆς ἀναζήτησης τοῦ Θεοῦ -ἄν εἴμαστε ἀληθινοί κι ὄχι νά ὑποκρινόμαστε τόν «ἅγιο» ἤ τόν χριστιανό-, καί ἁμαρτίες θά ἔχουμε καί ἀμφιβολίες θά ἔχουμε καί ἀμφισβητήσεις θά ἔχουμε καί βλασφημίες θά ἔχουμε μέσα στήν καρδιά μας, γιατί αὐτή εἶναι ἡ πεπτωκυία φύση μας. Τέτοια διαπάλη μέ τόν ἑαυτό μας καί «τόν κοσμοκράτορα τοῦ σκότους» εἶναι ἡ πορεία πρός τό Θεό!

Γιατί ὅλα αὐτά; Γιά νά καταλάβουμε ὅτι δέν εἶναι ἀπόκτηση ἡ ἁγιότητα, δέν εἶναι ἀπόκτημά μας ὁ Θεός· εἶναι δῶρο ὁ Θεός. Πρέπει νά εἶσαι πολύ ταπεινός γιά νά καταλάβεις ὅτι ἡ ἁγιότητα εἶναι δωρεά καί ἡ σωτηρία εἶναι δωρεά. Γιατί; Μά πῶς εἶναι δωρεά; Δέν πρέπει κι ἐγώ ν’ ἀποδείξω πώς κάτι εἶμαι; Πώς κάτι κατορθώνω; ῞Ενα μποροῦμε νά κατορθώσουμε: Νά παραδεχθοῦμε ὅτι εἴμαστε παιδιά τοῦ Θεοῦ καί νά ἐμπιστευθοῦμε τή ζωή πού μᾶς δίνει ὁ Θεός· νά ἐμπιστευθοῦμε τήν οἰκονομία πού κάνει ὁ Θεός στή ζωή μας.

Δηλαδή, τί σημαίνει αὐτό τό γεγονός; ᾿Εμεῖς μεγαλώνουμε μέ τέτοιο τρόπο ἀπό μικροί, καί στήν ᾿Εκκλησία καί ἐκτός ᾿Εκκλησίας, μέ κάποια πεποίθηση πώς κάποιοι εἴμαστε καί θέλουμε νά γίνουμε «θεοί χωρίς τόν Θεό». ῎Ετσι μᾶς μεγαλώνουν. Πολλές φορές καί ἄνθρωποι τῆς ᾿Εκκλησίας ἔτσι μᾶς μεγαλώνουν, ὅταν μᾶς προβάλλουν τήν ἀρετή χωρίς τόν Θεό! Κι οἱ γονεῖς μας αὐτό μᾶς προβάλλουν, ὅτι πρέπει νά γίνουμε οἱ σπουδαιότεροι ἄνθρωποι τοῦ κόσμου, χωρίς ὅμως νά ὑπολογίζουμε τήν καρδιά μας!

Σ’ αὐτό, λοιπόν, τό κατασκεύασμα πού φτιάξαμε μέ πολλά «περιτυλίγματα», πρέπει νά γκρεμιστοῦν τά συμβατικά καί πρόσκαιρα. Αὐτό δέν γίνεται χωρίς πόνο, καθόσον συνυφαίνεται μέ μία διαδικασία ἀπόρριψης τοῦ ἐγωισμοῦ μας.  Ἡ μία μετά τήν ἄλλη ἔρχονται οἱ ἀνατροπές, οἱ ἀποτυχίες μας, οἱ πτώσεις μας, οἱ ἁμαρτίες μας, τά ἀδιέξοδά μας. Καί τότε, ἄν ἔχουμε πραγματικά συνείδηση ἀναζήτησης τοῦ Θεοῦ -συνείδηση Θεοῦ-, τότε ἀποκαλύπτεται τό μυστικό τῆς ἁγιότητας, πού εἶναι ποιό; ῾Η “αἰσιόδοξη ἀπελπισία”, ἡ “αἰσιόδοξη ἀπόγνωση”. Νά ἀπελπιστοῦμε ἀπό τόν ἑαυτό μας καί νά ἐλπίσουμε στόν Θεό.

Αὐτός εἶναι ὁ τρόπος, αὐτή εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ πνευματικοῦ μας τοκετοῦ· τίποτα ἄλλο. ῾Ο,τιδήποτε στηρίζεται στή δύναμή μας, στήν ἀρετή μας, στά χαρίσματά μας εἶναι μιά μεγάλη ἀπάτη, πού ἐπιστηρίζει τόν πνευματικό θάνατο.

Γι’ αὐτό τό λόγο, ὅταν ἔχουμε ἀποτυχίες, ὅταν ἔχουμε λάθη, ὅταν ἔχουμε ἀδιέξοδα, πού κατεργάζονται ὅμως τήν ταπείνωση, μετατρέπονται σέ μεγάλη εὐλογία. Εἶναι ἡ μεγαλύτερη εὐλογία, γιατί τότε, ἐφ’ ὅσον γκρεμιστοῦν ὅλα, θά δοῦμε τί πραγματικά θέλει ἡ καρδιά μας, ποῦ εἶναι ὁ Θεός. Καί ποῦ εἶναι ὁ Θεός; ῞Οταν γκρεμιστοῦν ὅλα, εἶναι πολύ κοντά. ῞Οταν γκρεμιστοῦν οἱ λογισμοί μας, οἱ φαντασίες μας, τά συναισθήματά μας, οἱ ἐπιδιώξεις μας, τά ὄνειρά μας, ὅλα αὐτά, τότε θ’ ἀποκαλυφθεῖ τό πραγματικό ὄνειρο, πού εἶναι ἡ ζωντανή πραγματικότητα τῆς παρουσίας καί τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ!

Καί τότε βγαίνουμε ἀπό τόν ἑαυτό μας. Τί σημαίνει “βγαίνω ἀπό τόν ἑαυτό μου”; Γίνομαι τόσο ἐλεύθερος, πού εἶμαι ἀγαθός, γίνομαι τόσο ἀγαθός, πού εἶμαι ἐλεύθερος! Τί σημαίνει αὐτό; Δέν μέ νοιάζει νά διεκδικήσω πρωτεῖα. Δέν μέ νοιάζει νά διεκδικήσω δικαίωση. Δέν μέ νοιάζει νά διεκδικήσω τίποτα. Δηλαδή ἀφήνομαι πλήρως. Δέν προστατεύω τόν ἑαυτό μου. Δέν μέ νοιάζει νά προστατεύσω τόν ἑαυτό μου. Γιατί ὅταν προστατεύω τόν ἑαυτό μου, προστατεύω τόν ψεύτικο ἑαυτό μου. Προστατεύω τήν ἀπάτη τοῦ ἑαυτοῦ μου. Γιατί προστασία τοῦ ἑαυτοῦ μου εἶναι νά βρῶ τή ζωή, νά βρῶ τήν αἰώνια ζωή, νά βρῶ τό Θεό. Ὁ Θεός δέν εἶναι ἡ δικαίωση μέσα στή σύγκρουση μέ τούς ἀνθρώπους ἀλλά εἶναι ἡ διακονία τῶν ἀνθρώπων.

Τότε καταλαβαίνω ὅτι ἀποκαλύπτεται ἄλλος τρόπος ζωῆς, ἄλλος λόγος ὕπαρξης, ἄλλη στάση ζωῆς καί νοιώθω ὅτι ὁ πιό ἐλεύθερος ἄνθρωπος εἶναι ὁ ἀγαθός ἄνθρωπος κι ὁ πιό δυνατός ἄνθρωπος εἶναι ὁ ἀδύναμος ἄνθρωπος. Αὐτός πού λέει «δέν μέ νοιάζει νά χάσω, μέ ἐνδιαφέρει νά μή χάσεις· δέν μέ νοιάζει ὁ χῶρος μου, θέλω νά σοῦ δώσω ἐσένα χῶρο». Γιατί; Γιατί ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ εἶναι παντοῦ. Δέν περιορίζεται, δέν ἔχει κανένα δικαίωμα, γιατί τά ἔχει βρεῖ ὅλα. 

Αὐτή, λοιπόν, ἡ πνευματική ἐλευθερία, πού δέν εἶναι φαντασία, ἀλλά εἶναι ἐμπειρία προσωπική, ἀποκαλύπτεται στό συντετριμμένο ἄνθρωπο, στόν πονεμένο ἄνθρωπο. Χωρίς πόνο τέτοιου εἴδους, πού νά νοιώθουμε ὅτι βρισκόμαστε στόν Ἅδη, δέν μποροῦμε νά ὑποψιαστοῦμε τί σημαίνει “χάρις”, “ἀγάπη” καί “χαρά” Θεοῦ. Γιατί μπορεῖ νά δίνεται ὁ Θεός κι ἀσφαλῶς ὁ Θεός δίνεται, ἀλλά ὁ τρόπος νά Τόν ἀναγνωρίσουμε, ὁ τρόπος νά Τόν εἰσπράξουμε, νά Τόν ἀφομοιώσουμε, εἶναι ἡ ἐσωτερική κατάσταση τῆς ἀποτυχίας μας. Αὐτοῦ τοῦ πόνου, πού μᾶς ξυπνᾶ τά αἰσθητήρια, τό νοῦ καί τήν καρδιά, γιά νά καταλαβαίνουμε καί νά ζοῦμε. Ὁπότε ἔτσι μποροῦμε νά εἴμαστε φορεῖς αὐτῆς τῆς αἰσιόδοξης ἀπόγνωσης καί ἀπελπισίας!

Από το βιβλίο

«ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ» 

π. Βαρνάβα Γιάγκου,

πηγη.synodiporia